Theo bà Phạm Khánh Phong Lan, đại biểu Quốc hội đoàn TP Hồ Chí Minh, nếu đã quyết định tăng lương thì nên áp dụng càng sớm càng tốt, thời điểm có thể từ 1/1/2023. Bà Lan cho rằng đến thời điểm này mới triển khai tăng lương là quá chậm dù rằng đã phải dành nguồn lực tập trung phòng, chống dịch Covid-19 trong một thời gian dài.

Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Đỗ Thị Lan cho rằng, hiện đã là gần cuối năm 2022, việc đánh giá đầy đủ để xác định các đối tượng được hưởng các chính sách hỗ trợ, trợ cấp cần có một thời gian. Hơn nữa cần đánh giá tác động và có thời gian cân đối nguồn lực nhà nước và thực hiện theo đúng quy định về sử dụng ngân sách, đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Tương tự, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) lưu ý, nếu tăng lương theo cách "cào bằng" thì với những người hưởng hệ số lương thấp mức tăng sẽ không đáng kể. Ngược lại với những người có hệ số lương cao, cán bộ lãnh đạo mức lương lại tăng lên khá nhiều. Ông Hòa cho rằng, đề xuất tăng lương vào thời điểm này là hợp lý, tuy nhiên tăng lương từ 1/7/2023 sẽ phù hợp hơn với tình hình kinh tế, xã hội.

Cả hai luồng ý kiến (đề nghị tăng lương cơ sở từ ngày 1/1/2023, hay là tăng từ 1/7/2023) đều có lý do. Tuy nhiên, đề xuất tăng sớm trước 6 tháng được nhiều người ủng hộ, từ ĐBQH cho đến những người làm công ăn lương và những người thuộc diện đề xuất tăng lần này. Nói như ĐBQH Hồ Thị Minh (đoàn Quảng Trị) thì tăng lương từ ngày 1/1/2023 sẽ hợp lý hơn, bởi từ nay đến 1/7/2023 còn rất lâu, trượt giá tăng cao.

"Trong khi mới chỉ có chủ trương, thì bước ra chợ, giá đã tăng lên rất nhiều. Chắc chắn, đời sống của cán bộ, công chức thực tế chưa cải thiện được bao nhiêu. Theo tôi nên điều chỉnh mốc áp dụng từ ngày 1/1/2023 sẽ hợp lý hơn. Đồng thời, cũng nên tăng lương theo lộ trình phù hợp, không thể để những gián đoạn, dẫn đến chậm như thời gian qua" - bà Minh kiến nghị.

Trên thực tế, ngay sau khi Chính phủ trình Quốc hội phương án tăng lương cơ sở, người lao động đã rất phấn khởi. Lần tăng lương cơ sở gần nhất là tháng 7/2019, có nghĩa là tới nay đã hơn 3 năm. Hơn 2 năm qua, Covid-19 đã bào mòn sức chống chịu của người lao động nói riêng, người dân nói chung. “Hậu Covid”, kinh tế đã hồi phục, tăng trưởng kinh tế (GDP) cao, lạm phát từ đầu năm cho tới hết quý 3 giữ được ở mức thấp, vì thế việc tăng lương cơ sở được áp dụng sớm là đúng đắn.

Phân tích sâu hơn, giới chuyên gia tài chính cho rằng, việc điều chỉnh tăng lương cơ sở là thấu tình đạt lý dựa vào sức chống chịu của nền kinh tế và khả năng chịu được của ngân sách. ĐBQH Nguyễn Huy Thái (đoàn Bạc Liêu) nhấn mạnh, tăng lương ngày từ 1/1/2023 sẽ là “món quà vô cùng ý nghĩa của người làm công ăn lương đã gồng mình chống chọi trong 3 năm qua và nguồn sống bị bào mòn”.

Thời gian qua, nhiều công chức, viên chức - nhất là ở khối giáo dục và y tế, đã xuất hiện “làn sóng” chuyển việc, nghỉ việc, thôi việc (con số của cơ quan chức năng là gần 14.000 người). Nguyên nhân chính được cho là thu nhập từ lương quá thấp. Năm 2022, tính đến thời điểm này, cũng đã xuất hiện ít nhất là 2 lần giá cả thị trường tăng mạnh. Lần thứ nhất khi giá xăng dầu liên tục tăng, nhiều mặt hàng thiết yếu, các loại dịch vụ đã “té nước theo mưa”, đồng loạt lên giá. Ngay cả khi giá xăng dầu đã xuống thì giá cả vẫn neo cao. Lần thứ hai là mới đây, khi Chính phủ có chủ trương nâng lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,8 triệu đồng thì giá cả nhiều mặt hàng cũng rục rịch lên. Lương luôn phải đuổi theo giá, chưa được tăng lương thì giá đã tăng. Một lần nữa, xin được nhắc lại ý kiến của ĐBQH Hồ Thị Minh (đoàn Quảng Trị) “tăng lương từ ngày 1/1/2023 sẽ hợp lý hơn, bởi từ nay đến 1/7/2023 còn rất lâu, trượt giá tăng cao”.

Lương tăng đó là “món quà” đối với người lao động. Tuy nhiên để việc tăng lương thực sự ý nghĩa thì phải thực hiện đồng bộ các giải pháp thị trường. Có nghĩa là phải có những biện pháp quản lý giá, không để xảy ra việc lương chưa tăng mà giá đã tăng. Việc này đòi hỏi cơ quan quản lý nhà nước phải chủ động giải pháp “từ sớm, từ xa”, dẫu rằng trong nền kinh tế hiện nay thì việc đó không dễ.